Mali Analist/Finansal Analist

Birçok işe alım platformlarında duymuşsunuzdur: mali analist! Peki bu mali analist kimdir, ne iş yapar, nerelerde çalışır. Gelin birlikte bakalım ne iş yaptıklarına.

Mali analist İngilizce bir kavram olan “Financial Analyst”in Türkçe karşılığı olarak çevrilmektedir. Mali analist, firmaların finansal tablolarının geçmiş yıllara dönük olarak analiz edip, analiz çıktılarını ekonomik gelişmeler doğrultusunda yorumlanarak raporlanmasını sağlayan kişidir.  Bir nevi firma bünyesinde çalışan ve firmaya finansal danışmanlık hizmeti veren meslek grubudur diyebiliriz.

Bu meslek grubu daha çok firmaların finans, bütçe ve raporlama birimleri ile bankaların mali tahlil ve istihbarat birimlerinde yer alırlar. Bu yazımızda genel itibarıyla bankaların mali tahlil ve istihbarat biriminde çalışan analistlerin neler yaptıklarına değineceğim. Mali tahlil ve istihbarat birimine ilişkin bilgi sahibi olmak isterseniz bu yazıma göz atabilirsiniz.

Bankalarda çalışan mali analistler çalıştıkları kurumlarda bir nevi kredi kullanmak isteyen ya da mevcut devam eden kredisi olan firmaların mali tablolarını analiz ederek, raporlama yapar. Bu rapor sonucunda firmalara ilişkin bir temerrüt olasılığı hesaplayarak kredi derecelendirme notu oluştururlar. Bu kredi derecelendirme işlemi neticesinde firmalar yeterli kriterleri sağlıyorlarsa kredilendirme süreci başlar. Bankaların kredilendirme sürecine ilişkin bilgi sahibi olmak isterseniz bu yazıma göz atabilirsiniz.

Mali tahlil sürecine başlamak için öncelikle bankaların şubeleri tarafından firmalara skor çalışması yapılabilmesi için raporlama talebi gelir. Şubeler raporlama talebinde bulunurken raporlaması yapılacak olan firmalara ait aşağıdaki belgeleri mali tahlil ve istihbarat birimine iletir.

• Son 3 yıla ait bilanço ve gelir tabloları
• İmza sirküleri
• Güncel ticaret sicil gazeteleri
• Hazirun cetveli
• Oda sicil ve faaliyet belgesi

Mali analistler yukarıdaki belgeleri göz önünde bulundurarak firmaların yatay, dikey ve trend analizlerini, nakit akış tablolarını oluştururlar. Oluşturulan bu tablolar neticesinde mali analistler firmanın geçmiş dönem mali verilerini yorumlayarak firmanın gelecekteki pozisyonuna ilişkin çıkarımlarda bulunurlar. Mali tablolar geçmişe yönelik bilgileri içerdiği için mali analistler firmanın iş süreçlerine ve gelecekteki mali verilerine ilişkin detay bilgi öğrenmek için şube personelleri ile birlikte firmanın faaliyet gösterdiği fabrikayı ziyarete giderler. Bu ziyaret esnasında firma ortağı/ortakları ve finans yöneticileri ile görüşürler, daha sonra üretim sürecini, stoklarının durumunu vb. sebepler doğrultusunda fabrikanın içini gezerler.

Mali analistler kredilendirme sürecinde birçok firmanın raporlamasını yaptığı için farklı sektörler hakkında karlılık oranlarını, alış ve satış koşulları gibi çalışma koşullarına ilişkin engin bilgiye sahiptirler.

Raporlama çalışmasının yanı sıra mali analistler firmaların ticari sicil geçmişlerine ilişkin karşılıksız çek, protestolu senet kayıtları gibi moralite sorgulamalarını yaparak daha önceki borçlarını ödeme gücüne ilişkin bilgi edinirler ve  elde ettikleri bulguları raporlarının bir köşesinde belirtirler.

Genel itibarıyla, mali analistler firmaların geçmiş mali verilerinden yola çıkarak gelecekteki oluşabilecek mali verilerine ilişkin öngörüde bulunarak raporlama yaparlar. Bu raporlama çalışması firma hakkında birçok bilgiyi barındırdığı için raporu okuyan kişilere detaylı bilgi sunmakta olup, kredilendirme sürecinin başlangıcını oluştur. Rapor sonucunda firmalara ilişkin oluşan skor notuna bağlı olarak bankaların kredi tahsis birimleri firma ile olan çalışma koşullarını belirler. Bunlar belirli marj uygulanarak çek veya ipotek karşılığı olabileceği gibi firmanın kredibilitesine bağlı olarak imza karşılığı da olabilir.

Bu yazımda mali analistin kim olduğu, nerelerde çalıştığı ve ne iş yaptığını bilgilerim doğrultusunda sizlerle paylaştım. Mali analistliğe ilişkin merak ettiğiniz detay bilgi varsa yorum yapmanız yeterli olacaktır.